કાવ્યો : વીર સાધકને : સ્વામી વિવેકાનંદ

(રાજપૂતાનાના ખેતડીના મહારાજા પ્રતિ)

ઢંકાય છો સૂર્ય ઘટાથી મેઘલી,

ને, આભ હો સાવ વિષાદથી ભર્યું,

તો’યે ટકી રહે ઘડી, વીર હૈયા,

જય છે જ નિશ્ચિત. – ૧

ન શીત જેનાં પગલે વસંત ના;

ન ખીણ કો શૃંગ થકી વિહીન;

છાયા-પ્રભા પાછળ એકમેકની;–

ધૃતિ તો ધરી રહે. – ૨

આ જિન્દગીની ફ૨જો છે કારમી,

અને સુખો છે ક્ષણજીવી એનાં,

ને, લક્ષ્ય દેખાય જ સાવ ધૂંધળું,

તોયે, ધપ્યે જા તિમિરોની સોંસરો

એકાગ્ર તાકતે. – ૩

કલ્યાણકૃત્ કૈં તણી ન્હોય દુર્ગતિ,

આશા ભલે ને બનતી નિરાશા.

તારી પ્રજા સર્વ સમૃદ્ધિ પામશે;

ટકી રહે તો ઘડી, વીર આત્મ;

ના શુભ થાય મિથ્યા. -૪

થોડા જ છે માનવ સુજ્ઞ-પ્રજ્ઞ;

લગામ તો’યે કરમાંહીં એમના;

મોડે પ્રીછે લોકસમૂહ એમને;

કરુણાથી દોર તું. – ૫

છે ભે૨ માંહી તુજ આર્ષદ્રષ્ટા,

સંગાથ તારી બલના છે સ્વામી,

આશિષ સૌની તુજ પે મહાત્મ હે;

બનશે બધું શુભમ્. – ૬