It is the same old, old question which you find discussed in the Brahma- sutras, which you find Draupadi discussing with Yudhishthira in the forest: If there is a Personal God, all-merciful, all-powerful, why is the hell of an earth here, why did He create this? He must be a partial God. There was no solution, and the only solution that can be found is what you read about the love of the Gopis. (Complete Works of Swami Vivekananda, Vol. 3, Pg. 257)
એ જૂનોપુરાણો પ્રશ્ન ઊભો જ છે, જે તમે બ્રહ્મસૂત્રોમાં ચર્ચાયેલો જુઓ છો. જે વનવાસમાં દ્રૌપદી યુધિષ્ઠિરની સાથે ચર્ચી રહી હતી કે : ‘જો ઈશ્વર સર્વશક્તિમાન, દયામય અને સગુણ હોય તો અહીં આ પૃથ્વી પરનું જીવન નરક જેવું શા માટે છે ? આવું દુઃખમય જગત એણે આ માટે સજર્યુ છે ? એવો ઈશ્વર પક્ષપાતી હોવો જોઈએ.’ એ પ્રશ્નનો કશો જ ખુલાસો નથી; અને જે એકમાત્ર ખુલાસો મળી આવે છે તે ગોપીઓના પ્રેમ વિશે તમે જે વાંચો છો તે છે. (સ્વામી વિવેકાનંદ ગ્રંથમાળા ભાગ. ૪ પૃ. ૧૪૨)
यह वही अति प्राचीन, प्राचीनतम समस्या है, जिसका ब्रह्मसूत्रों में विचार किया गया है; वनवास के समय युधिष्ठिर के साथ द्रौपदी ने जिसका विचार किया है; यदि एक सगुण, सम्पूर्ण दयामय सर्वशक्तिमान ईश्वर है तो इस नारकीय संसार का अस्तित्व क्यों है ? उसने उसकी सृष्टि क्यों की? उस ईश्वर को महापक्षपाती कहना ही उचित है। इसकी किसी प्रकार मीमांसा नहीं होती । इसकी मीमांसा, गोपियों के प्रेम के सम्बन्ध में जो तुम पढ़ते हो, मात्र उससे हो सकती है ।
ইহাই সেই অতি প্রাচীন, প্রাচীনতম সমস্যা—যাহা ব্রহ্মসূত্রে বিচারিত হইয়াছে, যাহা লইয়া বনবাসকালে দ্রৌপদী যুধিষ্ঠিরের সহীত বিচার করিয়াছিলেন: যদি একজন সগুণ, সম্পূর্ণ দয়াময়, সর্বশক্তিমান্ ঈশ্বর থাকেন, তবে এই নরককুণ্ড—সংসারের অস্তিত্ব কেন? কেন তিনি ইহা সৃষ্টি করিলেন? তাঁহাকে একজন মহাপক্ষপাতী ঈশ্বর বলিতে হইবে। এই সমস্যার কোনরূপ মীমাংসাই হয় নাই; কেবল গোপীপ্রেম সম্বন্ধে শাস্ত্রে যাহা পড়িয়া থাকো, তাহাতেই ইহার মীমাংসা হইয়াছে।
ఇది తాతల నాటి పాత ప్రశ్నే! దీన్ని గూర్చి ద్రౌపది యుధిష్ఠిరునితో అరణ్యవాసకాలంలో తర్కించింది. ఇది బ్రహ్మసూత్రాలలో తర్కించబడింది. సగుణదైవతమే వుంటే, ఆయన సర్వదయాళువు, సర్వశక్తిమంతుడూ అయితే, ఈ భూలోక నరకం ఎందుకు ఏర్పడింది? అతడు ఇలాంటి దాన్ని ఎందుకు సృష్టి చేశాడు? అతడు పక్షపాతి అయివుండాలి. దీనికి సమాధానం అడిగితే, ఈ గోపికాప్రేమ ఒక్కటే తగిన సమాధానంగా లభించింది.
ଏହା ସେହି ଅତି ପ୍ରାଚୀନ, ପ୍ରାଚୀନତମ ସମସ୍ୟା —ଯାହାର ବିଚାର ବ୍ରହ୍ମସୂତ୍ରରେ ହୋଇଛି, ଯାହା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ବନବାସ ସମୟରେ ଦ୍ରୌପଦୀ ଯୁଧୃଷ୍ଠିରଙ୍କ ସହିତ ବିଚାର କରିଥିଲେ—ଯଦି ଜଣେ ସଗୁଣ, ସମ୍ପୂର୍ଣ ଦୟାମୟ, ସର୍ବଶକ୍ତିମାନ୍ ଈଶ୍ବର ଥାଆନ୍ତି, ତେବେ ଏହି ନରକବତ୍ ସଂସାରର ଅସ୍ତିତ୍ବ କାହିଁକି ଅଛି ? କାହିଁକି ସେ ଏହାକୁ ସୃଷ୍ଟି କଲେ ? ତାହାଙ୍କୁ ଜଣେ ମହାପକ୍ଷପାତୀ ଈଶ୍ବର ବୋଲି କହିବାକୁ ହେବ । ଏହି ସମସ୍ୟାର କୌଣସି ମୀମାଂସା ହୋଇ ନାହିଁ; କେବଳ ଗୋପୀପ୍ରେମ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଯାହା ପଢ଼ିଥାଉ, ସେଥ୍ରେ ହିଁ ଏହାର ମୀମାଂସା ହୋଇଛି ।