Those great master minds producing momentous results in the hearts of mankind were content to write their books without even putting their names, and to die quietly, leaving the books to posterity. Who knows the writers of our philosophy, who knows the writers of our Puranas? They all pass under the generic name of Vyasa, and Kapila, and so on. (Complete Works of Swami Vivekananda, Vol. 3, Pg. 275)
मनुष्य जाति के हृदय में उच्च भाव भरनेवाले वे महामनीषी उन ग्रन्थों की रचना करके ही सन््तुष्ट थे, उन्होंने ग्रन्थों में अपना नाम तक नहीं दिया, और अपने ग्रन्थ भावी पीढ़ियों को सौंपकर वे शान्तिपूर्वक इस संसार से चल बसे । हमारे दर्शनकारों या पुराणकारों के नाम कौन जानता है? वे सभी व्यास, कपिल आदि उपाधियों ही से परिचित हैं…
માનવજાતિનાં હૃદયોમાં અસામાન્ય પરિણામ લાવનારા એ મહાસમર્થ માનસિક શક્તિ ધરાવનારા લેખકો પોતાના નામનો પણ ઉલ્લેખ કર્યા વિના પુસ્તકો લખીને સંતોષ માનતા, તથા ભાવિ પ્રજાને એ સોંપીને શાંતિથી ચિરનિદ્રામાં પોઢી જતા. આપણા દર્શનગ્રંથોના લેખકોને કોણ ઓળખે છે? આપણાં પુરાણોના લેખકોને કોણ પિછાને છે ? એ બધા વ્યાસ અને કપિલ જેવી પદવીઓથી જ પરિચિત છે.
যে-সকল মহামনীষী মানবজাতির হৃদয়ে মহান ভাবরাশি সঞ্চারিত করিয়া গিয়াছেন, তাঁহারা গ্রন্থ লিখিয়াই সন্তুষ্ট ছিলেন, গ্রন্থে নিজেদের নাম পর্যন্ত দেন নাই, তাঁহারা সমাজকে তাঁহাদের গ্রন্থরাশি উপহার দিয়া নীরবে দেহত্যাগ করিয়াছেন। আমাদের দর্শনকার বা পুরাণকারগণের নাম কে জানে? তাঁহারা সকলেই ‘ব্যাস’, ‘কপিল’ প্রভৃতি উপাধিমাত্র দ্বারা পরিচিত।
ఆ మహామేధాసంపన్నులు మానవజాతి హృదయాలలో అద్భుత పరివర్తనం కల్పించే గ్రంథాలను వ్రాసి, తమ పేరునైనా అందులో ఉదాహరించక తమ పుస్తకాలను మాత్రం, భవిష్యత్సంతానానికి సంక్రమింపజేసి నిరాడంబరంగా మరణించడంతో తృప్తి పడ్డారు. మన తత్త్వశాస్త్రాలను రచించిన గ్రంథకర్త లెవ్వరో ఎవరికి తెలుసు? మన పురాణాలను వ్రాసిన వారెవ్వరో ఎవరి కెరుక? వా రందరూ వ్యాసుడని కానీ, కపిలుడని కానీ, ఏదో ఒక సామాన్యనామంతో వ్యవహరించారు.
ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ମହାମନୀଷୀ ମାନବଜାତିର ହୃଦୟରେ ଗୁରୁତର ତତ୍ତ୍ଵସମୂହର ଭାବ ଦେଇଯାଇଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଗ୍ରନ୍ଥ ଲେଖ୍ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଥିଲେ, ମାତ୍ର ଗ୍ରନ୍ଥରେ ନିଜର ନାମ ସୁଦ୍ଧ। ଦେଉ ନ ଥିଲେ, ସେମାନେ ସମାଜକୁ ସେମାନଙ୍କର ଗ୍ରନ୍ଥରାଶି ଉପହାର ଦେଇ ନୀରବରେ ଦେହତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ। ଆମମାନଙ୍କ ଦର୍ଶନକାର ବା ପୁରାଣକାରମାନଙ୍କ ନାମ କିଏ ଜାଣେ? ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ବ୍ୟାସ, କପିଳ ପ୍ରଭୃତି ଉପାଧ୍ ମାତ୍ର ଦ୍ବାରା ପରିଚିତ।