That brain which cannot think high and noble thoughts, which has lost all power of originality, which has lost all vigour, that brain which is always poisoning itself with all sorts of little superstitions passing under the name of religion, we must beware of. (Complete Works of Swami Vivekananda, Vol. 3, Pg. 277)

हमें उस दिमाग़ से बचना चाहिए, जो उच्च और महान्‌ चिन्तन नहीं कर सकता, जो निस्तेज होकर मोलिक चिन्तन की सारी शक्तियाँ खो बैठता है, और जो धर्म के नाम पर चले आनेवाले सब प्रकार के छोटे-छोटे कुसंस्कारों के विष से अपने को जर्जरित कर रहा है ।

જે મગજ ઉચ્ચ અને ઉમદા ભાવનાઓનો વિચાર ન કરી શકે, જે મૌલિકતાની સર્વ 9 શક્તિ ખોઈ બેઠું હોય, જેમાંથી જોમ બધું ચાલ્યું ગયું હોય, ધર્મના નામ નીચે ચાલ્યા કરતા સર્વ પ્રકારના ક્ષુદ્ર વહેમોથી જે પોતાનામાં ઝેર રેડી રહ્યું હોય, એનાથી સાવચેત રહેવાનું છે.

আমাদিগকে সাবধান হইতে হইবে, আমাদের মস্তিষ্ক যেন উচ্চ ও মহৎ চিন্তা করিতে অক্ষম হইয়া না পড়ে, উহা যেন মৌলিকতা না হারায়, উহা যেন নিস্তেজ হইয়া না যায়, উহা যেন ধর্মের নামে সর্বপ্রকার ক্ষুদ্র ক্ষুদ্র কুসংস্কারে নিজেকে বিষাক্ত করিয়া না ফেলে ।

అలాంటి మెదడు ఉన్నతమైన గంభీర భావాలను సంకల్పించజాలదు; దానికి స్వతంత్ర యోచనాశక్తి ఉండదు. అది నిర్వీర్యమై, మతం పేరిట చెల్లుబడి అవుతున్న నానావిధ క్షుద్రమూర్ఖ భావాలతో కలుషితమై వుంటుంది. ఈ మెదడును గూర్చి మనం కొంత జాగ్రత్త తీసికోవాలి!

ଆମମାନଙ୍କୁ ସାବଧାନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ, ଯେପରି ଆମମାନଙ୍କ ମସ୍ତିଷ୍କ ଉଚ୍ଚ ଓ ମହତ୍ ଚିନ୍ତାଧାରଣ ପାଇଁ ଅକ୍ଷମ ହୋଇ ନ ପଡ଼େ । ତାହା ଯେପରି ମୌଳିକତା ନ ହରାଏ । ତାହା ଯେପରି ନିସ୍ତେଜ ହୋଇ ନ ଯାଏ କିମ୍ବା ଧର୍ମ ନାମରେ ସବୁ ପ୍ରକାର କ୍ଷୁଦ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ର କୁସଂସ୍କାରରେ ବିଷାକ୍ତ ହୋଇ ନ ପଡ଼େ ।