The one common ground that we have is our sacred tradition, our religion. That is the only common ground, and upon that we shall have to build. In Europe, political ideas form the national unity. In Asia, religious ideals form the national unity. The unity in religion, therefore, is absolutely necessary as the first condition of the future of India. (Complete Works of Swami Vivekananda, Vol. 3, Pg. 286)

हमारे पास एकमात्र सम्मिलन भूमि है, हमारी पवित्र परम्परा, हमारा धर्म। एकमात्र सामान्य आधार वही है, और उसी पर हमें संगठन करना होगा। यूरोप में राजनीतिक विचार ही राष्ट्रीय एकता का कारण है। किन्तु एशिया में राष्ट्रीय ऐक्य का आधार धर्म ही है, अतः भारत के भविष्य संगठन की पहली शर्त के तौर पर उसी धार्मिक एकता की ही आवश्यकता है।

কেবল আমাদের জাতির পবিত্র ঐতিহ্য—আমাদের ধর্মই আমাদের সম্মিলনভূমি, ঐ ভিত্তিতেই আমাদিগকে জাতীয় জীবন গঠন করিতে হইবে। ইওরোপে রাজনীতিই জাতীয় ঐক্যের ভিত্তি। এশিয়ায় কিন্তু ধর্মই ঐ ঐক্যের মূল। অতএব ভাবী ভারত-গঠনে ধর্মের ঐক্যসাধন অনিবার্যরূপে প্রয়োজন। (5.140)

మనకున్న ఏకైక సమాన లక్షణం మనమతంలో , మన పరంపరాగత సంప్రదాయ రాశిలోనూ కనిపిస్తుంది. దానిమీదనే మనం భవనం నిర్మించుకోవాలి. యూరప్ లో రాజనీతి జాతీయైక్యాన్ని కలిగిస్తోంది. ఆసియాఖండలో మతాదర్మాలు జాతీయైక్యానికి ఆధారాలుగా వున్నాయి. కాబట్టి మతంలో ఏకీభావం కుదరడం భారతదేశ భావిభాగ్యోదయానికి ప్రప్రథమ నియమంగా , అత్యవసర మవుతోంది. (6.179)

આપણી પવિત્ર પરંપરાઓમાં કોઈ એક સામાન્ય ભૂમિકા આપણા માટે હોય તો તે આપણો ધર્મ છે. એ એક જ સામાન્ય ભૂમિકા છે અને એના ઉપર જ આપણે ચણતર કરવાનું છે. યુરોપમાં રાજકીય વિચારો રાષ્ટ્રીય એકતા લાવે છે; એશિયામાં ધાર્મિક વિચારો રાષ્ટ્રીય એકતા લાવે છે. એટલે ભારતના ભાવિ માટે પહેલી શરત તરીકે ધાર્મિક એકતા અનિવાર્ય રીતે જરૂરી છે.