Human society is a graded organisation. We all know about morality, and we all know about duty, but at the same time we find that in different countries the significance of morality varies greatly. What is regarded as moral in one country may in another be considered perfectly immoral. …according to our mental constitution or the different planes of existence in which we are, duty and morality may vary. (Complete Works of Swami Vivekananda, Vol. 1, Pg. 36)

માનવસમાજ એ ક્રમબદ્ધ વ્યવસ્થા છે. આપણે સહુ નીતિ શું અને કર્તવ્ય શું તે જાણીએ છીએ. જુદા જુદા દેશોમાં નીતિનું મહત્ત્વ જુદું જુદું અને ઘણું બદલાતું હોય છે. એક દેશમાં જેને નીતિ ગણવામાં આવે તેને બીજા દેશમાં અનીતિ ગણવામાં આવે. …આપણા માનસિક બંધારણ પ્રમાણે અગર જુદી જુદી જે કક્ષામાં આપણે વિચારતા હોઈએ તે પ્રમાણે, કર્તવ્ય અને નીતિમાં ભિન્નત્વ હોય…

मानवसमाज एक श्रेणीबद्ध संगठन है। हम सभी जनते है की सदाचार तथा कर्तव्य किसे कहते है; परन्तु फिर भी हम देखते हैं की भिन्न भिन्न देशों में सदाचार के सम्बन्ध में अलग अलग धारणाएँ हैं। एक देश में जो बात सदाचार मानी जाती हैं, दूसरे देश में वही नितांत दुराचार समझी जा सकती है। …हमारी मानसिक दशा तथा परिस्थिति के अनुसार कर्तव्य तथा सदाचार भिन्न भिन्न हो सकते हैं।

মানব-সমাজ একটি ক্রমনিবদ্ধ সংগঠন। উহার অন্তর্গত ব্যক্তিগণ সকলেই যেন এক এক শ্রেণীতে ও বিভিন্ন সোপানে অবস্থিত। সুনীতি ও কর্তব্য কাহাকে বলে, আমরা সকলেই জানি, কিন্তু দেখিতে পাই—ভিন্ন ভিন্ন দেশে এই নৈতিক ধারণা অত্যন্ত বিভিন্ন। এক দেশে যাহা সুনীতি বলিয়া বিবেচিত হয়, অপর দেশে হয়তো তাহা সম্পূর্ণ দুর্নীতি বলিয়া পরিগণিত। … আর একটি জ্ঞানীদের পথ…আমাদের মানসিক গঠন অথবা অবস্থার স্তর অনুসারে কর্তব্যও ভিন্ন ভিন্ন হইতে পারে।

మానవసమాజం అనేక అంతరువులతో కూడిన వ్యవస్థ. నీతిని గూర్చి మనందరికీ తెలుసు, విధులను గూర్చి తెలుసు; కాని భిన్నదేశాలలో వాటి ప్రాముఖ్యం ఎంతో భిన్నంగా వుంటుంది. ఒకదేశంలో ఏది నీతిగా పరిగణింపబడుతుందో అదే మరో దేశంలో అవినీతిగా పరిగణింపబడవచ్చును. …మన మనో ప్రకృతిని బట్టి లేక మనంవున్న వివిధ స్థాయిలను బట్టి విధులు, నీతులు మారుతుండ వచ్చని అంగీకరించే ధీమంతుల పద్దతి మరొకటి.