Temple after temple was broken down by the foreign conqueror, but no sooner had the wave passed than the spire of the temple rose up again. Some of these old temples of Southern India and those like Somnath of Gujarat will teach you volumes of wisdom, will give you a keener insight into the history of the race than any amount of books. (Complete Works of Swami Vivekananda, Vol. 3, Pg. 289)

विदेशी विजेताओं द्वारा मन्दिर के बाद मन्दिर तोड़े गये, परन्तु उस बाढ़ के बह जाने में देर नहीं हुई कि मन्दिर के कलश फिर खड़े हो गये । दक्षिण के ये ही कुछ पुराने मन्दिर और गुजरात के सोमनाथ के जैसे मन्दिर तुम्हें राशि राशि ज्ञान प्रदान करेंगे। वे जाति के इतिहास के भीतर वह गहरी अन्तर्दृष्टि देंगे, जो ढेरों पुस्तकों से भी नहीं मिल सकती।

પરદેશી વિજેતાએ અનેક મંદિરો તોડી નાખ્યાં, પરંતુ જેવું એ વિનાશનું મોજું પસાર થઈ ગયું કે તરત જ મંદિરનું શિખર પાછું ઊંચું આવી ગયું. દક્ષિણ ભારતનાં કેટલાંક પ્રાચીન મંદિરો અને ગુજરાતના સોમનાથ જેવાં મંદિરો તમને જ્ઞાનના અનેક ગ્રંથો શીખવશે; ઢગલાબંધ ગ્રંથો કરતાં પ્રજાના ઈતિહાસમાં તમને એ વધુ ઊંડી દૃષ્ટિ આપશે.

বৈদেশিক বিজেতাগণ আসিয়া মন্দিরের পর মন্দির ভাঙিয়াছে— কিন্তু এই অত্যাচার-স্রোত যেই একটু বন্ধ হইয়াছে, আবার সেখানে মন্দিরের চূড়া উঠিয়াছে । অনেক গ্রন্থ পাঠ করিয়া যাহা না শিখিতে পারো, দাক্ষিণাত্যের অনেক প্রাচীন মন্দির, গুজরাটের সোমনাথের মত অনেক মন্দির দেখিয়া তোমরা তদপেক্ষা বেশী শিক্ষা পাইতে পার—তোমাদের জাতির ইতিহাস সম্বন্ধে গভীরতর অন্তর্দৃষ্টি লাভ করিতে পারো।

విదేశీ దండయాత్రీకులు దేవాలయాలను, ఒకటి తర్వాత ఒకటిగా పగులగొట్టారు. ఆ ఆఘాతం గడచిపోగానే దేవాలయ శిఖరాలు మళ్లీ పైకి లేస్తూనే వచ్చాయి. దక్షిణ భారతదేశంలోని ఈ ప్రాచీన దేవాలయాలు, గుజరాత్ లోని సోమనాధం వంటి దేవాలయాలు విజ్ఞానసంపుటాలను మీకు ఇవ్వగలవు. అనేక పుస్తకరాసులకంటే ఇవి మీ జాతీయచరిత్ర రహస్యాలను ఎక్కువ స్పష్టంగా మీకు తెలుపగలవు.