For the Atman only is self-luminous and has to be realised by Itself. How can that, which can be experienced only by itself, be known with the help of any other thing? Hence the Shruti says, “Well, through what means is that to be known which is the Knower?” (Complete Works of Swami Vivekananda, v. 6 pg. 475)

..क्योंकि आत्मा ही एकमात्र स्वयंज्योति – स्वयंवेद्य है, वह क्या दूसरे की सहायता से जानी जा सकती है ? इसी कारण श्रुति कहती है, विज्ञातारमरे केन विजानीयात्‌ । (जो स्वयं विज्ञाता है, उसे किसके द्वारा जानोगे?)

…કેમ કે એક આત્મા જ સ્વયંપ્રકાશિત છે અને તેના દ્વારા જ તેનો સાક્ષાત્કાર કરવાનો છે. પોતા દ્વારા જ જેનો અનુભવ કરી શકાય તેને બીજા કશાની મદદથી કેમ જાણી શકાય? માટે જ શ્રુતિ કહે છે: विज्ञातारम् अरे केन विजानीयात्। એટલે કે ‘જે વિજ્ઞાતા છે, તેને શેના વડે જાણવો?’ (સ્વામી વિવેકાનંદ ગ્રંથમાળા ભાગ. ૮ પૃ. ૪૦૩)

কারণ আত্মাই একমাত্র স্বয়ংজ্যেতি: স্বসংবেদ্য। যে জিনিসটৈ স্বসংবেদ্য, তাকে অন্য কিছুর সাহায়ে কি করে জানতে পারা যাবে? শ্রুতি তাই বলছেন, ‘বিজ্ঞাতারমরে কেন বিজানীয়াৎ’।

ఆత్మయే స్వయంప్రకాశం. ఆత్మ చేతనే ఆత్మను తెలుసుకోవాలి. అది తనను తానే అనుభవంలోకి తీసుకురావలసిన వస్తువు. మరి యే యితర వస్తువుల సహాయంతోను అది తెలియబడదు. మథేకేన జానీ యాత్” తెలుసుకొనబడవలసిన ఆత్మను ఆ ఒక్క దాని చేతనే (అనగా ఆత్మ చేతనే) తెలుసుకోవాలి!

ଆତ୍ମା ହିଁ ଏକମାତ୍ର ସ୍ବୟଂଜ୍ୟୋତି—ସ୍ୱସଂବେଦ୍ୟ । ଯେଉଁ ଜିନିଷଟା ସ୍ଵସଂବେଦ୍ୟ, ତାକୁ ଅନ୍ୟକିଛିର ସହାୟତାରେ କିପରି ଜଣାଯାଇପାରିବ ? ସେଥିପାଇଁ ଶ୍ରୁତି କହୁଛନ୍ତି, ‘ବିଜ୍ଞାତାରମରେ କେନ ବିଜାନୀୟାତ୍ ।