ખંડ 1: અધ્યાય 10: અંતરંગ ભક્તોની સાથેઃ ‘હું કોણ?’
ત્વમક્ષરં પરમં વેદિતવ્યં, ત્વમસ્ય વિશ્વસ્ય પરં નિધાનમ્। ત્વમવ્યયઃ શાશ્વતધર્મગોપ્તા, સનાતનસ્ત્વં પુરુષો મતો મે॥ (ગીતા, ૧૧.૧૮) સાંજના પાંચ વાગ્યા છે. ભક્તો [...]
ખંડ 1: અધ્યાય 9: ચતુર્થ દર્શન
યં લબ્ધ્વા ચાપરં લાભં મન્યતે નાધિકં તતઃ। યસ્મિન્ સ્થિતો ન દુઃખેન ગુરુણાપિ વિચાલ્યતે॥ (ગીતા, ૬.૨૨) નરેન્દ્ર, ભવનાથ અને અન્ય સાથે [...]
ખંડ 1: અધ્યાય 8: સમાધિ – સ્થિતિમાં
શ્રુતિવિપ્રતિપન્ના તે યદા સ્થાસ્યતિ નિશ્ચલા। સમાધાવચલા બુદ્ધિસ્તદા યોગમવાપ્સ્યસિ॥ (ગીતા, ૨.૫૩) મંડળી વિખેરાઈ. ભક્તો આમતેમ આંટા મારે છે. માસ્ટર પણ પંચવટી [...]
ખંડ 1: અધ્યાય 7: ઉપાયઃ શ્રદ્ધા
યો મામજમનાદિં ચ વેત્તિ લોકમહેશ્વરમ્। અસંમૂઢઃ સ મર્ત્યેષુ સર્વપાપૈઃ પ્રમુચ્યતે॥ (ગીતાઃ ૧૦.૩) એક ભક્ત: મહાશય, એવા સંસારી જીવો માટે શું [...]
ખંડ 1: અધ્યાય 6: ત્રીજું દર્શન
સર્વભૂતસ્થમાત્માનં સર્વભૂતાનિ ચાત્મનિ। ઈક્ષતે યોગયુક્તાત્મા સર્વત્ર સમદર્શનઃ॥ (ગીતા, ૬.૨૯) નરેન્દ્ર, ભવનાથ અને માસ્ટર માસ્ટર એ વખતે વરાહનગરમાં પોતાની બહેનને ત્યાં [...]
ખંડ 1: અધ્યાય 5: ભક્તિનો ઉપાય
સંસારાર્ણવઘોરે યઃ કર્ણધારસ્વરૂપકઃ। નમોઽસ્તુ રામકૃષ્ણાય તસ્મૈ શ્રીગુરવે નમઃ॥ ભક્તિનો ઉપાય માસ્ટર (વિનયપૂર્વક): ઈશ્વરમાં કેવી રીતે મન જાય? [...]
ખંડ 1: અધ્યાય 4: માસ્ટરને ઠપકો અને અહંકાર ઊતર્યો
અજ્ઞાનતિમિરાન્ધસ્ય જ્ઞાનાંજનશલાકયા। ચક્ષુરુન્મીલિતં યેન તસ્મૈ શ્રીગુરવે નમઃ॥ શ્રીરામકૃષ્ણ (માસ્ટરને): તમારાં લગ્ન થયાં છે? માસ્ટર: જી હા. શ્રીરામકૃષ્ણ [...]
ખંડ 1: અધ્યાય 3: બીજું દર્શન
અખંડમંડલાકારં વ્યાપ્તં યેન ચરાચરમ્। તત્પદં દર્શિતં યેન તસ્મૈ શ્રીગુરવે નમઃ॥ ગુરુશિષ્ય - સંવાદ બીજું દર્શન સવારના આઠેક વાગ્યાને સુમારે. ઠાકુર [...]
ખંડ 1: અધ્યાય 2: પ્રથમ દર્શન
તવ કથામૃતં તપ્તજીવનં કવિભિરીડિતં કલ્મષાપહમ્ | શ્રવણમંગલં શ્રીમદાતતં ભુવિ ગૃણન્તિ તે ભૂરિદા જનાઃ|| (શ્રીમદ્ ભાગવત, ૧૦.૩૧.૯; ગોપીગીત; રાસપંચાધ્યાય) ગંગાતીરે દક્ષિણેશ્વરમાં [...]
ખંડ 1: અધ્યાય 1: કાલીમંદિર અને ઉદ્યાન
શ્રીરામકૃષ્ણ દક્ષિણેશ્વર કાલીમંદિરની વાડીમાં એક ઓરડામાં બિરાજે છે. એ ઓરડાને બે ઓસરી છે. સ્થળ જાણે કે આનંદનિકેતન. આજ રવિવાર. ભક્તોને [...]